مهتدین
تبلیغ

معرفی استان قزوین

استان قزوین در شمال غربی ایران با مساحتی حدود ۱۵ هزار و ۸۲۱ کیلومتر مربع به طور تقریبی ۱ درصد وسعت کشور را به خود اختصاص داده است. این استان از شمال به استان های گیلان و مازندران، از جنوب به استان مرکزی، از غرب به استان های زنجان و همدان و از شرق به استان تهران محدود می شود.
مرکز استان قزوین ، شهر قزوین است و شهرهای مهم آن عبارتند از : آبیک ، بویین زهرا ، تاکستان و الوند .

• موقعیت جغرافیایی
استان قزوین در دامنه جنوبی رشته کوه البرز قرار گرفته است. این استان در تمام قسمت های شمال، جنوب و غرب، توسط کوهستان محصور شده است. بلندی های رشته کوه البرز در جهت شمال شرقی– شمال غربی به صورت پراکنده قزوین را از سایر استان های همسایه جدا می کند.  در کل می توان گفت؛ استان قزوین متشکل از دو ناحیه کوهستانی و دشتی  است. منطقه کوهستانی؛ در شمال واقع شده که دهستان های الموت، رودبار و قسمتی از کوهپایه اقبال پشگل دره را در بر می گیرد و همچنین بخشی از رشته کوه البرز، از بخش شمال غربی و از استان گیلان به طرف جنوب غربی در داخل استان قزوین کشیده شده است. سیاهلان و الموت، دو قله از قله های معروف کوهستان های بخش غربی البرز هستند. از سفیدکوهمرتفع ترین کوه های استان می توان «کی جگین» و «سفید کوه» را نیز در شمال غرب استان در منطقه طارم سفلی و کناره های دریاچه سفید نام برد.
دره های البرز در دامنه های خشک جنوبی، به ویژه در ناحیه قزوین باریک و کم عرض هستند و با دیواره های پر شیب کشیده شده اند. مهم ترین دره های این منطقه، دره شاهرود و دره های دو شاخه معروف آن، رود طالقان و رود الموت است که آب های دامنه های البرز جنوبی را به سفید رود می رسانند. دره و رودخانه شاهرود، کوه های میان دره چالوس و سفید رود را از شرق به غرب شکافته و آن را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرده است. جریان هوای استان تحت تاثیر دو سیستم آب و هوایی غربی، مدیترانه ای و سیستم پرفشار شمالی قرار دارد. سیستم آب و هوایی غربی، مد یترانه ای مهم ترین عامل بارندگی در منطقه محسوب می شود. با توجه به این عوامل استان قزوین دارای چهار محدوده جغرافیایی است: آب و هوای سرد کوهستانی در نواحی شمالی و ارتفاعات جنوب غربی، آب و هوای معتدل کوهپایه ها و دامنه ها، آب و هوای خشک تا نیمه خشک در نواحی مرکزی دشت قزوین و بویین زهرا و آب و هوای مرطوب گرمسیری » در بخش هایی از طارم و دره شاهرود. الموت
دو جریان عمده باد گرم و باد سرد در منطقه وجود دارد. جریان باد گرم یا باد شره که از جهت جنوب شرق به شمال غرب می وزد، موجب افزایش دما، تبخیر و کاهش چشمگیر رطوبت می شود. باد سرد یا باد مه که از شمال و شمال غرب جریان می یابد و تحت تاثیر سیستم های پرفشار عمل می کندکه باعث افزایش سردی و رطوبت هوا می شود.
رودهای استان قزوین در دو حوزه آبریزی شمالی و جنوبی جریان دارند.  حوزه شمالی یعنی سفید رود از به هم پیوستن رودخانه های طالقان رود و  الموت رود در منطقه شیرکوه، رود پر آب شاهرود به را وجود می آورد. از دیگر رودهایی که به این رودخانه پرآب می ریزد می توان:‌ رودخانه های خارود، نینه رود،‌ اربدیان، وجینک، سردرود، تارولات، گرما رود و اندج رود را نام برد. حوزه جنوبی یعنی رود شور که شامل رودخانه های حاجی عرب، ابهر رود و خر رود است.

• پیشینه تاریخی
براساس کاوش های انجام گرفته در دشت های استان قزوین و به ویژه در تپه‌هاى تاریخى دشت قزوین چون قره‌تپه، تپه زاغه و تپه قبرستان واقع در جنوب شرق شهرستان بوئین زهرا، قدمت سکونت و آغاز شهرنشینى در این منطقه به هزاره هفتم پیش از میلاد مى‌رسد. وجود منازل مسکونی، معبد، کارگاه های صنعتی، اشیای زینتی، مجسمه ها و انبارهای غله گویای تمدن دیرپای مردم این سرزمین است.
بر اساس مدارک و اسناد موجود ، تاریخ قزوین به دوران حکومت مادها در هزاره هفتم پیش از میلاد می رسد. در آن زمان، ناحیه کوهستانی جنوب و جنوب غرب قزوین، جزوی از قلمرو مادها به شمار می رفت که همواره مورد تاخت و تاز اقوام و قبایل مختلف، از جمله اقوام یلمیان طبرستان، قرار می گرفت.
به عقیده یونانیان؛ پیش از دوران هخامنشیان، مردمی که آن ها «کاسی» یا «کاسیت» نامیده می شدند در قسمت های غرب دریای قزوین زندگی می کردند که جز اقوام «میت تانی» به شمار می آمدند. این قوم مدت ها پیش از مادها به ایران آمده و قرن ها در قسمت غرب دریای خزر یا دریای کاسپین، ساکن شده بودند. نام قزوین نیز از نظر آنان، از نام دریای کاسپین گرفته شده است. به گفته مورخان؛ کوهستان های شمالی قزوین همواره محل زندگی مردمان سرکش بوده و آبادی های دشت قزوین پیوسته دست خوش تاخت و تاز و تاراج طایفه های گوناگونی قرار داشته است. به فرمان حاکم وقت، برای جلوگیری از تاخت و تاز کوه نشینان، یک دژ با نام «دژ بالا» در داخل کوهستان شمالی قزوین و دژ دیگری به اسم «دژ پایین» برای استقرار سپاهیان در محل کنونی قزوین ساخته شد. با گذشت زمان، نام دژ پایین به دژ پین ، گژوین و سپس کشوین تغییر کرد.
بنای اولیه شهر قزوین را به شاپور اول ساسانی معروف به شاد شاپور نسبت می دهند. وی برای جلوگیری از تهاجم های دیالمه دستور بنای دژ مستحکم در این سرزمین را داد. پس از بنای این دژ که شاد شاپور یا کشوین نامیده می شد، دستور استقرار سپاهیان خود در آن را صادر کرد. این دژ به مرور به عنوان پایگاه نظامی شاپور توسعه یافته و مناطق مسکونى به آن افزوده شد و نه تنها هسته اصلی شهر قزوین به شمار می آمد، بلکه در مدت زمانى کوتاه در شمار شهرهاى مهم ایران قرار گرفت.
منطقه قزوین در دوره پس از اسلام یعنی در سال ۲۴ هـ  ق، به سرعت گسترش یافت و در مدتی کوتاه به عنوان «باب الجنه» یا «دروازه بهشت» نامیده شد. بلاذری در فتوح البلدان آورده است: «سعید بن عاص بن امیه در سال های پیش از ۳۵ هـ. ق، قزوین را شهری استوار و آباد می کند و ورود چهار هزار تن از مسلمانان به فرماندهی ربیع بن خثیم در سال ۳۶ هـ. ق، با دستور امیرالمونین علی (ع) سیمای قزوین را دگرگون می سازد. از دیگر اقدامات مهم دوره اسلامی در جهت توسعه شهری این منطقه، ساخت دو شهرک مبارکیه و مدینه موسی در کنار شهر کهن قزوین در سال ۱۶۹ هـ. ق، به دستور محمد بن سنان عجلی است.
قرار گرفتن الموت به عنوان مركز اسماعیلیان در این منطقه، قزوین را حدود ۲۰۰ سال به کانون اصلی فرهنگی، سیاسی، نظامی و رویدادهای مهم كشوری تبدیل کرد. عماد الدین ابو عبداله زکریا بن محمد قزوینی در کتاب آثار البلاد و اخبار العباد، قزوین را در آغاز قرن هفتم، چنین توصیف كرده است: « شــهری بسیــار بزرگ و پر جمعیت است . در دشتی بسیار پهناور و هموار بنا شده و مهندسان در بنای شهر نقشه ای كشیده اند كه نظیرش وجود ندارد. زیرا دو شهر است یكی در آغوش دیگری آرمیده. شهر كوچك را كه در وسط قراردارد شهرستان می نامند كه برای خود دروازه و بارو دارد. شهر بزرگ تر كه پیرامون شهرستان واقع شده دارای برج و باروی دیگری است. باغستان ها و تاكستان ها گرداگرد باروی خارجی شهر دوم را فراگرفته و پس از آن كشت زارهای سرسبز دو شهر را در بر دارد و دو رودخانه دیزج و ارنزك از آن می گذرد.»
در سال ۶۱۷ هـ. ق، سلطان محمد خوارزم شاه پس از شکست از سپاهیان مغول برای مدتی به قزوین آمد و از آن جا به گیلان و مازندران و در نهایت آبسکون رفت. اقامت کوتاه سلطان محمد باعث ویرانی و کشتار دسته جمعی مردم قزوین شد. ساکنین این منطقه در مقابل حمله مغولان، سه روز تمام مقاومت کردند ولی سرانجام پس از سه روز پایداری مغولان وارد شهر شدند و به کشتار دسته جمعی پرداختند. ولی با وجود یورش های مکرر مغول به ایران از سال ۶۱۷ تا سال ۶۵۱ هـ. ق، آنها به دلیل وجود قدرت اسماعلیان نتوانستند به طور کامل بر سراسر این سرزمین تسلط یابند.
در دوران حکومت صفویان در قرن دهم، با انتخاب قزوین به عنوان پایتخت این دولت، لقب «دارالسلطنه قزوین» را به خود اختصاص داد و دوره شکوفایی آن در این دوران آغاز شد. طراحی و ساخت نخستین خیابان ایرانی، چهار باغ ها، میدان ها، کاخ ها، مدارس، مساجد و بوستان های شهری به عنوان الگویی برای شهرسازی در سراسر ایران از این منطقه آغاز شد. به طوری که حتی پس از انتقال پایتخت در قرن یازدهم ازاهمیت آن کاسته نشد و تا پایان دوره افشاریان شاهد ساخت عمارت و بناهایی چون عمارت ایوان نادری بوده است.
در دوران قاجاریه، قزوین به عنوان منطقه حاکم نشین مستقل مرتبط با پایتخت به شمار می رفت.
سرانجام در تاریخ ۱۳۷۶/۳/۲۰ لایحه ی ارایه شده از سوی هیات وزیران، مبنی بر استان شدن قزوین پس از بررسی های فراوان توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب و پس از تایید شورای نگهبان در تاریخ ۱۳۷۶/۳/۲۷ جهت اجرا به وزارت کشور ابلاغ شد و بدین ترتیب استان قزوین به استانی مستقل تبدیل شد و شهر قزوین به عنوان مرکز این استان انتخاب گردید.

• اقوام و زبان
بر اساس منابع تاریخی، دشت قزوین و مناطق شمال، جنوب و غرب آن جز محل های مسکونی اقوام «آماردها» است که بعدها به محل سکونت مهاجران آریایی تبدیل شد و مردم دیلم هم در آن مستقر شدند. از این رو می توان گفت مردم قزوین در اصل آریایی و از خاندان دیلم بوده اند که به واسطه اختلاط با آماردها، اعراب، ترک ها و مغول ها تغییراتی در ویژگی نژاد، زبان و فرهنگ آن ها پدید آمده است.
اکثر مردم استان قزوین به زبان فارسی سخن می گویند. مردم محله های شرقی، جنوبی و مرکزی؛ یعنی محله های پنبه ریسه، راه چمان، راه ری، خندقبار، مغلاوک، آخوند و سکه شریحان که کم تر با ماموران و درباریان صفوی تماس داشتند به زبان فارسی سخن می گویند. اما علاوه برزبان فارسی، زبان‌های دیگری چون ترکی و تاتی، مراغی و رمانلویی رواج دارد. زبان ترکی بیشتر در میان مردم دهستان های خرقان؛ ابهررود، طارم، افشاریه، بویین زهرا، در بعضی از روستاهای بشاریات، اقبال، پشگلدره، قزوین، در برخی محله های چون درب کوشک، شیخ آباد، گوسفند میدان  قملاق و دیمج که زمانی محل سکونت امیران، درباریان، خادمان و ماموران دربار صفوی بوده رواج دارد. همچنین استان قزوین، اصلی ترین منطقه تات نشین ایران به حساب می آید که بیشتر تات ها در شهرستان تاکستان سکونت دارند.

• موقعیت اجتماعی و اقتصادی
استان قزوین یکی از مراکز مهم کشاورزی، صنعتی و تجاری در کشورمحسوب می شود. تنوع اقلیمی، میزان بارندگی مناسب، قابلیت های آب و خاک، زمینه مساعدی را برای انجام امور کشاروزی در منطقه به وجود آورده است. همچنین استفاده از ماشین آلات کانگورشاورزی از قبیل تراکتور، کمباین، به کار گرفتن سموم دفع آفات نباتی و کودهای شیمیایی، بهره گیری از بذرهای اصلاح شده و روش های جدید آبیاری در امور کاشت، داشت و برداشت به نحو قابل توجهی توسعه یافته است. از مهمترین محصولات استان می توان به: گندم، جو، چغندر قند، حبوبات، پنبه، انگور، پسته، گردو، صیفی جات و انواع میوه ها اشاره کرد که از این میان انگور بخش قابل توجهی از زمین های زیر کشت استان به ویژه نواحی تاکستان را به خود اختصاص داده است.
بخش دامپروری و پرورش طیور در استان قزوین به دو شیوه سنتی و صنعتی صورت می پذیرد. دامپروری صنعتی بیشتر به منظور تولید گوشت و شیر انجام می گیرد و دامپروری سنتی برای تامین مایحتاج خانواده ها و ایجاد درآمد صورت می پذیرد. البته در سال های اخیر مرغداری های بسیاری برای پرورش مرغ گوشتی، مادر و تولید تخم مرغ در شهرهای قزوین و تاکستان دایر شده که بخشی از محصول های تولیدی آن ها به استان های دیگر کشور صادر می شود.
در بخش صنعت، وجود عواملی چون استقرار و مجاورت با تهران، ممنوعیت احداث صنایع در محدوده ۱۲۰ کیلومتری تهران، وجود معادن متعدد و موقعیت مهم ارتباطی از عوامل مهم ترغیب متقاضیان ساخت واحدهای صنعتی جهت سرمایه‌گذاری در استان قزوین به شمار می روند. مهم ترین صنایع مستقر در این استان شامل: صنایع فلزی، شیمیایی، نساجی، سلولزی، الکتریکی، مواد معدنی غیر فلزی و صنایع غذایی می شود. علاوه بر صنایع یاد شده، در روستاهای استان انواع صنایع دستی رواج دارد که عبارتند از: آیینه سازی، حکاکی، سوزن دوزی، سنگ تراشی، قالی بافی، قلم زنی، قلمدان سازی، کاشی سازی، گچ بری، منبت کاری، نگارگری.

شهر آبگرم

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 5191 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر آبیک

جمعیت مجازی: 88 نفر

جمعیت شهری: 47233 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر آوج

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 3695 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر ارداق

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 4832 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر اسفرورین

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 12104 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر اقبالیه

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 31469 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر الوند

جمعیت مجازی: 3 نفر

جمعیت شهری: 69333 نفر

1
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر بوئین زهرا

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 15848 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر بیدستان

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 20110 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر تاکستان

جمعیت مجازی: 2 نفر

جمعیت شهری: 73625 نفر

1
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر خاکعلی

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 3146 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر خرمدشت

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 6192 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر دانسفهان

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 30000 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر رازمیان

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 965 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر سگزآباد

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 4958 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر سیردان

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 468 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر شال

جمعیت مجازی: 32 نفر

جمعیت شهری: 34148 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر شریفیه

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 2000 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر ضیاآباد

جمعیت مجازی: 1 نفر

جمعیت شهری: 8385 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر قزوین

جمعیت مجازی: 24 نفر

جمعیت شهری: 355338 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر محمدیه

جمعیت مجازی: 3 نفر

جمعیت شهری: 41766 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر محمودآبادنمونه

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 19679 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر معلم کلایه

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 2196 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر نرجه

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 5118 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.

شهر کوهین

جمعیت مجازی: 0 نفر

جمعیت شهری: 1398 نفر

0
افرادی که دوست دارند به این شهر سفر کنند.